Σε μια εποχή που τα στερεότυπα όσον αφορά (και) στις ψυχικές νόσους καλά κρατούν και, λογής-λογής αγκυλώσεις δεσμεύουν την ανθρώπινη σκέψη, καλά είναι να υπογραμμίσουμε ότι η ψυχική νόσος δεν είναι ντροπή ούτε αμαρτία. Η απενοχοποίηση του να ζητήσει κανείς βοήθεια όταν υποφέρει, όταν πονάει ψυχικά, είναι σπουδαίο πρώτο βήμα. Όσο κι αν η επίσκεψη σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας φαντάζει δύσκολη για μερικούς και χαρακτηρίζεται κοινωνικά κατακριτέα σε ορισμένα φοβικά και εσωστρεφή περιβάλλοντα, είναι πολύ σημαντική.
Είμαστε στο 2017, έχουν αποκωδικοποιήσει την έλικα του Dna, έχουμε ανακαλύψει πλανήτη που μοιάζει με την Γη, η βία, ο ρατσισμός, ο σεξισμός, ασκούνται ατιμώρητα στο φως της μέρας και σπεύδουμε να κολλήσουμε ετικέτες σε έναν συνάνθρωπό μας που σκέφτεται να ζητήσει βοήθεια από έναν ειδικό ψυχικής υγείας για να νιώσει καλύτερα και να έχει μία ελπίδα να ζήσει.
Είμαστε εμείς οι «υγιείς», που τον χαρακτηρίζουμε άκριτα ως άρρωστο και θεωρούμε την κατάστασή του, ταμπού.
Το «φυσιολογικό εγώ», έλεγε ο Φρόιντ, είναι ένας ιδεώδης μύθος. Να το έχουμε κατά νου όταν συζητάμε για φυσιολογικότητα και μη.
Κάποιες φορές μάλιστα, λέμε σ΄εκείνον που σκέφτεται να πάει σε ψυχολόγο, με πολύ ευκολία, ότι φταίει κιόλας! Με την συμπεριφορά μας τον στιγματίζουμε και τον απομονώνουμε προσθέτοντάς του επιπλέον εμπόδια σε αυτά που ήδη έχει. Κατά το περιβάλλον του, συχνά, φταίει ο ίδιος που είναι υπερ-ευαίσθητος, λες και το διάλεξε.
Όχι! Αν επισκεφτεί εκείνος που κουβαλά μέσα του φορτίο ψυχικό έναν ψυχολόγο ή ψυχίατρο, δεν είναι υπερβολή, δεν είναι ντροπή.
Διαβάζοντας σημειώσεις του συγγραφέα Αύγουστου Κορτώ στο facebοok, επιλέγουμε να μεταφέρουμε τις παρακάτω σκέψεις, εύστοχα τοποθετημένες και απολύτως ακριβείς:
Καθημερινά βλέπω εδώ μέσα αναρτήσεις οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελούν κλινικά παραδείγματα συγκεκριμένων διαταραχών του συναισθήματος ή ακόμα και ψυχώσεων. Από υπομανιακές συμπεριφορές (εκατό τσαμπουκαλεμένες αναρτήσεις την ημέρα, πάντα στο χείλος του τσακωμού με τους πάντες), παρανοϊκές ιδέες διωκτικού τύπου (χρήστες με έξι διαφορετικά προφίλ όλα υπό διωγμόν από σκοτεινές δυνάμεις) μέχρι κραυγές για βοήθεια ανθρώπων με μείζονα κατάθλιψη, που ρέπουν επικίνδυνα προς την αυτοκαταστροφή, και καταλήγουν να αναγγέλλουν την επικείμενη αυτοκτονία τους με δέκα ίνποξ σε δέκα άσχετους νοματαίους.
Ωστόσο το Facebook, όση ελευθερία κι αν προσφέρει στο στιγμιαίο ξέσπασμα, δεν μπορεί να αποτελέσει υποκατάστατο του ψυχιάτρου που είναι ο μόνος αρμόδιος σε τέτοιες δραματικές διακυμάνσεις του θυμικού. Κι ο κλονισμένος ψυχισμός που χρήζει θεραπείας επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο απ’ τις συγκρούσεις που μοιραία προκύπτουν απ’ τη διαρκή και αδιέξοδη εκτόνωση των συμπτωμάτων της εκάστοτε παθολογίας.
Με λίγα λόγια: όταν υποφέρουμε, όταν νομίζουμε ότι ο κόσμος όλος μας μισεί κι η ζωή μας είναι μαύρη, όταν μας έρχεται να ουρλιάξουμε εκατό φορές τη μέρα κι είμαστε έτοιμοι για άγριο καυγά με το παραμικρό, κλείνουμε άμεσα ραντεβού σ’ ένα κέντρο ψυχικής υγείας. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να βασανίζουμε και να βασανιζόμαστε όταν μια καλύτερη ζωή είναι εφικτή.
Επιμένουμε λοιπόν. Η ψυχική νόσος χρειάζεται επιστημονική προσέγγιση: να απευθυνθούμε σε ειδικό όχι να απλώς είμαστε δυνατοί ή να στέλνουμε μηνύματα απελπισίας σε χώρους κοινωνικής δικτύωσης. Επίσης, δεν ζητά απολογία. Όταν υποφέρουμε, δεν απολογούμαστε.
Όπως είναι αδιανόητο να μας ζητά συγγνώμη για τη δυσθυμία του ο πάσχων από ισχιαλγία, αδιανόητο είναι να βρίσκεται σε θέση απολογούμενου ο πάσχων απ’ την όποια ψυχική νόσο.
Δείτε τα παρακάτω σκίτσα και σκεφτείτε: Λέμε ποτέ «προσπάθησε να το ξεπεράσεις» σε κάποιον που έχει σπάσει το χέρι του; Όχι βέβαια. Θεωρούμε ότι λογικό είναι να επισκεφθεί ορθοπεδικό. Γιατί όμως συμβουλεύουμε «προσπάθησε να το ξεπεράσεις» κάποιον που υποφέρει έχοντας μελαγχολική διάθεση;
Συχνά είναι ιδιαίτερα δύσκολα για τους ανθρώπους τα ζητήματα της ψυχής. Ας μην επιτρέψουμε στην ημιμάθεια και τον σκοταδισμό να κλείσουν δρόμους και να γεμίσουν απόγνωση κι απελπισία τη ζωή των συνανθρώπων μας. Ή, τη δική μας ζωή.
Οι ψυχολόγοι και οι ψυχίατροι είναι επιστήμονες και μπορούν να βοηθήσουν να ανοίξουμε δρόμο στο φως, βρίσκοντας νέους βηματισμούς και ανακτώντας τη ψυχική ισορροπία μας.
Filed under: Ανθρώπινη Ανάπτυξη | Leave a comment »