Πλούσιο Εκπαιδευτικό Υλικό για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο

Με αφορμή την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου που διοργανώνεται κάθε χρόνο -τη δεύτερη μέρα της δεύτερης εβδομάδας του δεύτερου μήνα- συγκεντρώσαμε χρήσιμο υλικό για εκπαιδευτικούς, ειδικούς επιστήμονες, γονείς και μαθητές, με σκοπό να αφυπνίσουμε νέους και μη, σε θέματα σχετικά με την ασφάλεια στο διαδίκτυο. Η ασφαλής και θετική χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας είναι ανάγκη και αίτημα των καιρών, ποιός διαφωνεί…

1) Το Διαδίκτυο που θέλουμε (για εφήβους) «The Web we Want»

Το Διαδίκτυο ανοίγει την πόρτα σε ένα ζωντανό και συναρπαστικό κόσμο ατελείωτων ευκαιριών για να εξερευνήσεις, να επικοινωνήσεις και να δημιουργήσεις. Σε σύγκριση με μία δια ζώσης συνάντηση, είναι ένα μέρος όπου η περιέργεια και η δημιουργικότητα μπορούν να ευδοκιμήσουν και όπου οι νέοι μπορούν να αναπτύξουν ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων με ένα φαινομενικά λιγότερο απειλητικό τρόπο. Το Διαδίκτυο έχει, εντούτοις, ορισμένες παγίδες για τους απρόσεκτους. Όπως και σε όλες τις άλλες πτυχές της ζωής ενός εφήβου, η εκπαίδευση είναι απαραίτητη για την καλλιέργεια της κριτικής χρήσης των διαδικτυακών μέσων μαζικής ενημέρωσης. Στο πλαίσιο κάθε δυνατής προσπάθειας για τη συστηματική και στοχευμένη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων, μεταφράστηκε από την αγγλική γλώσσα και έγινε η επιμέλεια της ελληνικής έκδοσης του εγχειριδίου “Το Διαδίκτυο που Θέλουμε” [(The Web We Want (κλικ στο μωβ)], εθελοντικά από τους Άρη Π. Λούβρη, εκπαιδευτικό Πληροφορικής, και Ηλία – Παναγιώτη Κουρτέση, εκπαιδευτικό Αγγλικής γλώσσας και φιλολογίας.

Το εν λόγω βιβλίο, αποτελούμενο από 52 σελίδες, είναι ένα εκπαιδευτικό εγχειρίδιο που απευθύνεται σε εφήβους 13-16 ετών, το οποίο δημιουργήθηκε το 2013 από το Ευρωπαϊκό Σχολικό Δίκτυο (EUN) σε συνεργασία με το δίκτυο Insafe. Αξίζει να επισημανθεί ότι στην ανάπτυξή του συνέβαλαν νέοι άνθρωποι, οι οποίοι συμμετείχαν ενεργά στη δημιουργία και την πιλοτική εφαρμογή του. Ως εκ τούτου, πρόκειται για ένα εγχειρίδιο από και για νέους ανθρώπους.

Η συνολική προσέγγιση και το περιεχόμενο του εν λόγω πονήματος, προσεκτικά σχεδιασμένα ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις των νέων σήμερα, έχουν ως στόχο να ευαισθητοποιήσουν και να προκαλέσουν προβληματισμό σχετικά με θέματα που αρκετά συχνά εγείρουν ερωτήματα και χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης, όπως:

• τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των εφήβων στον κόσμο του διαδικτύου

• η ανάπτυξη κριτικής επεξεργασίας των διαδικτυακών πληροφοριών

• η υπεύθυνη και ασφαλής συμμετοχή στο διαδίκτυο

• η προστασία της ιδιωτικότητας και η διαδικτυακή φήμη

• τα πνευματικά δικαιώματα

Κάθε ενότητα περιλαμβάνει μια ποικιλία πρακτικών ασκήσεων, που δίνουν στους νέους τη δυνατότητα, ατομικά και, κυρίως, ομαδοσυνεργατικά, να επικοινωνήσουν τις εμπειρίες τους, να δημιουργήσουν συμβουλές και εργαλεία που μπορούν να μοιραστούν με άλλους νέους σε όλο τον κόσμο, να διερευνήσουν τις δικές τους διαδικτυακές συμπεριφορές και πρακτικές αλλά και να αναστοχαστούν πάνω σε αυτές.

Είναι εφικτή η ένταξή του στην εκπαιδευτική πράξη, καθώς είναι δυνατό να συνδεθεί:

• με το μάθημα της Πληροφορικής στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, όπου συχνά παρατηρούνται ελλείψεις στην ενημέρωση των μαθητών/μαθητριών σε θέματα ασφαλούς πλοήγησης στο διαδίκτυο καθώς και αποτελεσματικής διαχείρισης των διαδικτυακών πληροφοριών,

• με μαθήματα που περιλαμβάνουν διαδικασίες Ερευνητικής Εργασίας, αφού η εκτεταμένη χρήση του διαδικτύου ως πόρος πληροφόρησης από τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, απαιτεί δεξιότητες κριτικής αναζήτησης και επεξεργασίας των διαδικτυακών πηγών και δεδομένων και

• με τα Προγράμματα Αγωγής Υγείας, καθώς ολόκληρο ή μέρος του εγχειριδίου μπορεί να αξιοποιηθεί ως υλικό προετοιμασίας σε θέματα που αφορούν την ασφαλή χρήση και αξιοποίηση του διαδικτύου, την προστασία της ιδιωτικότητας και την πρόληψη συμπεριφορών εξάρτησης.

2) Πάρε τον έλεγχο των προσωπικών σου δεδομένων στα χέρια σου

Κάθε φορά που συνδέεσαι στο Διαδίκτυο μοιράζεσαι με άλλους πληροφορίες για το άτομο σου. Και όσο πιο πολλά πράγματα κάνεις στο Ίντερνετ τόσο πιο σημαντικό γίνεται το θέμα τόσο της δικής σου προστασίας, όσο και των προσωπικών δεδομένων σου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει κάποιες αλλαγές που θα ενισχύσουν την προστασία σου στο Ίντερνετ. H νέα νομοθεσία της ΕΕ σχεδιάστηκε για να σου δώσει τη δυνατότητα να πάρεις στα χέρια σου τον έλεγχο των προσωπικών σου δεδομένων και για να διαφυλάξει το δικαίωμά σου στην προστασία τους.

Διαβάστε το φυλλάδιο, (κλικ) μία παραγωγή της Γενικής Διεύθυνσης Δικαιοσύνης ΕΕ- 2012 (Γελοιογραφίες © Pierre Kroll).

3) Εγχειρίδιο για εκπαιδευτικούς «The Web we want» 

Όπως ακριβώς το The Web We Want αναπτύχθηκε από νέους για νέους, τα μαθήματα στο εγχειρίδιο για εκπαιδευτικούς του Web We Want (κλικ) σχεδιάστηκαν από εκπαιδευτικούς για εκπαιδευτικούς εντός και εκτός της Ευρώπης. Τα σχέδια μαθημάτων προτείνουν ιδέες και δραστηριότητες που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη δημιουργικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων κριτικής σκέψης στους νέους, εφόδια ουσιώδη για μια γεμάτη ζωή στον κόσμο του αύριο.

Το εν λόγω εγχειρίδιο βοηθάει τους εκπαιδευτικούς να ενσωματώσουν στη διδασκαλία τους ζητήματα συναφή με τις διαδικτυακές δραστηριότητες των νέων, μέσω διαδραστικών σχεδίων μαθημάτων και φύλλων εργασίας που συνδέονται με τα εθνικά πλαίσια προσόντων. Τα θέματα και οι στόχοι κάθε δραστηριότητας παρουσιάζονται σε ένα συγκεντρωτικό κατάλογο για ευκολία χρήσης.

Χρησιμοποιώντας τα υλικά, οι μαθητές:

• Κατανοούν καλύτερα τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που εγείρει το διαδίκτυο και 

• Αποκτούν δεξιότητες αναγκαίες για τη μελλοντική τους ζωή και καριέρα.

 

4) Επιπλέον Υλικό για το Διαδίκτυο: 

Οδηγοί & Ενημερωτικά φυλλάδια

 

Φυλλάδιο για τον εθισμό στο Διαδίκτυο

Φυλλάδιο διαδικτυακού εκφοβισµού (cyberbullying)

Φυλλάδιο για το cyberbullying της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β΄Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών 

Νομοθετικός-Συμβουλευτικός Οδηγός για το Cyberbullying

Συμβουλές για τον Διαδικτυακό Εκφοβισμό

Ποιητική συλλογή για την καταπολέμηση του cyberbullying

Ασφαλής χρήση του Διαδικτύου – συνοπτικός οδηγός για τους εκπαιδευτικούς

Εκπαιδευτικά μονοπάτια στο Διαδίκτυο – Οδηγός για γονείς

Ασφαλής χρήση του Διαδικτύου – συνοπτικός οδηγός για γονείς

Ασφαλής χρήση του Διαδικτύου – συνοπτικός οδηγός για τους μαθητές

Προβληματίσου για το περιεχόμενο που δημοσιεύεις!

Πριν δημοσιεύσεις, σκέψου!

Σκέψου ποιες είναι οι διαδικτυακές σου επαφές!

Σκέψου πώς να προστατέψεις τον εαυτό σου στο Διαδίκτυο! 

Το αλφαβητάρι του Διαδικτύου

Συμβουλές ασφαλείας για iPhone & Smartphones

Ερωτήσεις που πρέπει να υποβάλλετε πριν αγοράσετε κινητό στο παιδί σας 

Εκπαιδευτικά μονοπάτια στο Κινητό – Οδηγός για γονείς

Διαχειρίσου τη διαδικτυακή σου φήμη

«TOP 10» υποχρεώσεις των ανηλίκων στον ψηφιακό κόσμο

«TOP 10» δικαιώματα των ανηλίκων στον ψηφιακό κόσμο

Συμβουλές για ασφάλεια στο Snapchat

Συμβουλές για Ασφάλεια στο Instagram

Οδηγός Facebook

Συμβουλές για Ασφάλεια στο Facebook

Προστασία της ιδιωτικής μας σφαίρας στο Facebook

Μίνι οδηγός «Facebook Check»

Συμβουλές για Ασφάλεια στα Κοινωνικά Δίκτυα

Sexting

Grooming η αποπλάνηση μέσω διαδικτύου

Ενημερωτικό δίπτυχο (με συμβουλές για κινητά τηλέφωνα)

Οδηγός Ασφαλούς Πλοήγησης

Οδηγός Νομοθεσίας: Παιδική σεξουαλική κακοποίηση στα κράτη μέλη του INHOPE

Οδηγός Παράνομου Περιεχομένου

Ποιητική συλλογή για το Διαδίκτυο

και αμέσως μετά μπορείτε να δείτε μια «συνταγή» με συμβουλές για ασφαλή πλοήγηση στο Διαδίκτυο από

τον «Συνήγορο του Παιδιού»:

 

Πηγές: internet-safety.sch.gr, saferinternet4kids.gr, safeline.gr, youth-life.gr, saferinternet.gr, webwewant.eu, 0-18.gr/

Πώς διακρίνουμε τη φυσιολογική ζωηράδα από την υπερκινητικότητα;

Συχνά παρατηρείται δυσκολία διάκρισης ανάμεσα σε ένα ζωηρό τυπικά αναπτυσσόμενο παιδί και σε ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ. Η δυσκολία αυτή είναι μεγαλύτερη στα παιδιά προσχολικής ηλικίας, εφόσον η αυξημένη κινητική δραστηριότητα, η παρορμητική συμπεριφορά και η περιορισμένη διάρκεια συγκέντρωσης θεωρούνται φυσιολογικά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά αυτής της ηλικίας. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, μεμονωμένες μορφές συμπεριφοράς, οι οποίες ταξινομούνται ως συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ στο DSM-IV (σύστημα ταξινόμησης των ψυχικών διαταραχών), παρατηρείται στο 40% των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Ωστόσο, η συμπεριφορά των παιδιών με ΔΕΠ-Υ παρουσιάζει σημαντικές διαφορές σε σύγκριση με τα τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά.

Όσον αφορά την ικανότητα ελέγχου των κινήσεων, το ζωηρό παιδί συχνά ελέγχει την κινητικότητά του σε περιστάσεις που απαιτούνται, όπως η σχολική τάξη, ενώ κινείται με βάση κάποιο σχέδιο και οι ενέργειες του είναι προσανατολισμένες προς την επίτευξη κάποιου στόχου. Αντίθετα, ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ δυσκολεύεται πολύ να παραμείνει ήσυχο και οι κινήσεις του συχνά δεν έχουν συγκεκριμένο στόχο. Ακόμα κι αν καταφέρει να περιορίσει την κινητικότητά του δεν μπορεί να μείνει ήσυχο και συγκεντρωμένο για την επίτευξη ενός στόχου. Επίσης, όταν ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ είναι καθισμένο, τις περισσότερες φορές κουνά τα χέρια ή τα πόδια του ή στριφογυρίζει στην καρέκλα του.

Ορισμένες φορές το παιδί με ΔΕΠ-Υ μπορεί να μείνει ήσυχο αν έχει υψηλό κίνητρο για να το κάνει. Πρέπει όμως να καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια, ενώ όταν το χρονικό διάστημα της ακινησίας τελειώνει, εκδηλώνει ασυνήθιστη ένταση στη συμπεριφορά του. Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ αντιμετωπίζουν και προβλήματα με τη λεπτή και την αδρή κινητικότητα.

Μια άλλη διαφορά των παιδιών με ΔΕΠ-Υ από τα τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά είναι ότι τα πρώτα έχουν μειωμένη ανοχή στη ματαίωση και εκδηλώνουν ιδιαίτερα έντονα αρνητικά συναισθήματα, τα οποία είναι δυσανάλογα με την αιτία που τα προκάλεσε, διαρκούν περισσότερο και υποχωρούν πιο δύσκολα.

Είναι σημαντικό επίσης να αναφερθεί το γεγονός ότι τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ παρουσιάζουν διαταραχές στον ύπνο. Στο γενικό πληθυσμό περίπου 17% από τα παιδιά σχολικής ηλικίας έχουν διαταραχές ύπνου. Σύμφωνα με αναφορές γονέων, περίπου 56% από τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ έχουν προβλήματα στον ύπνο τους. Οι διαταραχές του ύπνου στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ αφορούν την αϋπνία, τη δυσκολία να σηκωθούν το πρωί και τη μείωση της συνολικής ποιότητας του ύπνου. Ερευνητές έχουν βρει ότι 66% των παιδιών με ΔΕΠ-Υ παρουσιάζουν διαταραχή περιοδικών κινήσεων των άκρων ή/και σύνδρομο ανήσυχων κάτω άκρων σε σύγκριση με μόνο 5% των συνομηλίκων τους χωρίς ΔΕΠ-Υ αλλά με διαταραχές ύπνου. Επιπλέον, ερευνητές έχουν βρει ότι άλλες διαταραχές του ύπνου, όπως η διαταραχή της αναπνοής κατά τον ύπνο, εμφανίζονται στο ένα τρίτο των παιδιών με ΔΕΠ-Υ.

Μια άλλη μελέτη που συνέκρινε παιδιά με ΔΕΠ-Υ και τα αδέλφια τους χωρίς ΔΕΠ-Υ βρήκαν ότι τα πρώτα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να έχουν μία ή περισσότερες διαταραχές του ύπνου, σε σύγκριση με τα αδέλφια τους. Τέλος, έχει διαπιστωθεί αυξημένη υπνηλία των παιδιών με ΔΕΠ-Υ κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αντίθετα, τα ζωηρά τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά δεν παρουσιάζουν ανάλογη συμπεριφορά κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Μπορείτε να διαβάστε ένα πολύ χρήσιμο και καλογραμμένο εγχειρίδιο με πληροφορίες για τη ΔΕΠ-Υ, κατάλληλο για γονείς και εκπαιδευτικούς

ε δ ώ,

ενώ

ε δ ώ

μπορείτε να κατεβάσετε προτάσεις διαχείρισης παιδιών με ΔΕΠ-Υ στην τάξη, από το ikid.

Πηγή: clinicaldoctoratesintheuk.weebly.com, κείμενο της Αικατερίνης-Μαρίας Ποπρέλκα

«Δός μοι τούτον τον ξένον…»: Οι άνθρωποι της εκπαίδευσης ανοίγουν αγκαλιά στην προσφυγιά

Οι λειτουργοί της εκπαίδευσης, οι άνθρωποι των γραμμάτων, τιμούν τον Άνθρωπο, υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και με τις πράξεις τους, δίνουν περιεχόμενο σε βαθιές, οικουμενικές αξίες.

Διαβάστε ένα εξαιρετικό κείμενο που τιμά την εκπαιδευτική κοινότητα, μια παρέμβαση ουσίας στο ζήτημα των προσφύγων, από τον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης Κρήτης και τους Διευθυντές Εκπαίδευσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας και των τεσσάρων Περιφερειακών Ενοτήτων της Κρήτης.

Τα σχολειά μας είναι ανοιχτά για όλα τα παιδιά και οι δομές της εκπαίδευσης, όπως ο Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Ηρακλείου που στηρίζει ψυχολογικά τη σχολική κοινότητα, κρατάνε ανοιχτές αγκαλιά και ψυχή για όλα,  ό λ α  τα παιδιά…

Γράφονται και λέγονται πολλά τούτες τις μέρες για τον ερχομό προσφύγων που προβλέπεται να φιλοξενηθούν στον τόπο μας.

Άνθρωποι από γειτονικές χώρες που διάλεξαν -μάλλον αναγκάστηκαν- να διαβούν τις φουρτουνιασμένες θάλασσες του Αιγαίου, όχι για τουρισμό μα για να γλυτώσουν από τα νύχια μιας άδικης μοίρας και την απειλή του εμφύλιου θανάτου.
«Στον τόπο μας! δίπλα μας, σιμά στις αυλές μας!… ξένοι, αλλοεθνείς και αλλόθρησκοι ίσως»…

Με τέτοια λόγια γέμισαν φοβικό παραλήρημα οι ιστοσελίδες ενώ τρανοί και μεγαλόσχημοι συμπολίτες μας, με περίσκεψη -αλλά χωρίς αιδώ- πασχίζουν να μας πείσουν πως εμείς, ειδικά εμείς οι κάτοικοι του τόπου αυτού, δεν διαθέτουμε μια θέση στη χώρα μας, στο νησί μας μα και στην καρδιά μας για ένα τσούρμο κατατρεγμένους και φοβισμένους συνανθρώπους μας. Επικαλούνται, άλλωστε με ρητορική δεινότητα «ακλόνητα» επιχειρήματα για του λόγου το αληθές, πως τάχατες φόβος μεγάλος και άδηλοι κίνδυνοι εγκυμονούν σε όποιον τόπο ανοίξει την αγκαλιά του στις πονεμένες τούτες ψυχές και στα βασανισμένα από πείνα, δίψα και τρόμο κορμιά τους…

Μήπως, εμείς, οι άνθρωποι της Εκπαίδευσης έχουμε να πούμε κάτι για όλα τούτα, αλήθεια;

Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια μαθητές από άλλες πατρίδες να μοιράζονται το ίδιο θρανίο με ελληνόπουλα, αφού έμαθαν τη γλώσσα και τον τρόπο ζωής μας, και που στα διαλείμματα το ίδιο χαμόγελο με τα δικά μας παιδιά σημαδεύει το πρόσωπό τους. Έχουμε δει παιδιά μεταναστών και προσφύγων να πρωτεύουν στα γράμματα και στο ήθος, που με επιμέλεια και όρεξη κατακτούν πρωτιές…

Στα βιβλία μας, τα κείμενα μιλούν για το νέο πρόσωπο της χώρας μας μετά τον ερχομό των μεταναστών και προσφύγων, από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού οι μαθητές μας γράφουν στην ορθογραφία «ξένος – φίλος», μέχρι και στην τελευταία τάξη του Λυκείου η παρουσία του «άλλου» του διαφορετικού, γίνεται παιδαγωγικός στόχος και μετουσιώνεται σε διδακτικό βίωμα… Σε ένα σχολείο που από παλιά κατάφερε να χωρέσει τις περιπέτειες της Ελλάδας, άλλοτε ως Προσφυγιά μετά το 1922, άλλοτε ως ορφάνια από τη μετανάστευση στην Αμερική, Αυστραλία και Γερμανία, όπως κι αργότερα στα χρόνια της χούντας τα παιδιά των κυνηγημένων έβρισκαν ανοιχτή την αγκαλιά του δασκάλου…

Και, πώς αλλιώς τάχατες να γινόταν σε μια χώρα που οι παππούδες μας ήταν πρόσφυγες, οι πατεράδες μας μετανάστες και τα παιδιά μας σήμερα πάλι μετανάστες;

Στα σχολειά μας, διδάσκουμε την πανάρχαια αρετή της φιλοξενίας, τότε που οι πρόγονοί μας δώσανε στον θεό τους τον Δία το όνομα Ξένιος, αναγνωρίζοντας στην θεότητα το μεγαλείο της απλόχερης φιλοξενίας ως βασικό συστατικό της ανθρώπινης φύσης. Διδάσκουμε πάλι και διηγούμαστε σκηνές φιλοξενίας μέσα από τα κείμενα του Ομήρου, από τα κείμενα της Αγίας Γραφής και στήνουμε μπροστά στα μάτια των παιδιών μέσα στις τάξεις μας το εκστατικό όραμα του μινωικού κόσμου, τότε που τα καλοτάξιδα καράβια έσκιζαν τις θάλασσες της Μεσογείου από τη Φοινίκη μέχρι την Κύπρο, από την Παλαιστίνη μέχρι τη Σικελία κουβαλώντας υφάσματα, αρώματα, λογής-λογής κοσμήματα και σεντέφια, ιδέες και μουσικές, χρώματα και φυλές σε ένα ατέλειωτο καμβά πολιτισμών υφασμένο με τις αποχρώσεις της ανθρώπινης διαφορετικότητας, στοιχείο που αποτελεί και την πηγή κάθε δημιουργικότητας…

Τα ίδια λέμε και για τα χρόνια εκείνα που βυζαντινοί και βενετσιάνοι άρχοντες έμαθαν να διαβάζουν τις γραφές των φυλών της αχανούς αυτοκρατορίας, που μοιράζονταν γλώσσες κι ιδέες, τραγούδια και τεχνουργήματα φερμένα από άλλους κόσμους μακρινούς μα οικείους αφού η ανταλλαγή, οδήγησε σε μιαν όσμωση πολιτισμών, κι είναι ακριβώς τότες που μεγαλούργησε αυτός ο τόπος, όταν ακριβώς έμαθε μοιράζεται, δανείζεται και δανείζει, κληρονομεί κι ενσωματώνει στοιχεία και δομικά υλικά από άλλες κουλτούρες. Κι όλα αυτά γίνονται δυνατά μόνον χάρις στην επικοινωνία, την ανοιχτή ανταλλαγή, συναλλαγή και καταλαγή που προϋποθέτει ο τόπος μας γεμάτος νησιά, ακτές και θάλασσες, όπου κάθε λιμάνι, κάθε ξεχασμένη αρχαία πόλη σήμερα, έσφυζε από ζωή ανοιχτή σε επισκέπτες, έποικους και μέτοικους από άλλες πατρίδες.

Τέτοια κι άλλα πολλά λέμε στα παιδιά μας στα σχολεία, σμιλεύοντας την βαθιά πεποίθηση της ανθρωπότητας, (όπως αυτή διαμορφώθηκε μέσα από τα χρόνια της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού), πως οι λαοί μεγαλουργούν όταν είναι ανοιχτοί σε επιρροές, όταν αφήνονται να δίνουν και να παίρνουν, όταν μαθαίνουν να χαίρονται την διαφορετικότητά τους μέσα στο μεγάλο ψηφιδωτό των πολιτισμών, ειδικά στο γεωπολιτικό σκηνικό της Ανατολικής Μεσογείου…

Οι μουσικές μας, η κουζίνα μας, η αρχιτεκτονική μας, οι θρύλοι μας, φέρνουν μνήμες και αφετηρίες από άλλες περιοχές, κανείς πια δεν μπορεί να βρει το νήμα μέσα στο χρόνο ακριβώς γιατί όλα έχουν πλεχτεί σ’ ένα αξεδιάλυτο κουβάρι σε αυτό που σήμερα χαρακτηρίζει το νεοελληνικό μας πολιτισμό, την σύγχρονη πραγματικότητά μας. Μήπως, εδώ στην Κρήτη δεν έφτασε η όμορφη κοπελιά από τη Φοινίκη, πάνω στις πλάτες του Δία κι αργότερα αυτή η νύμφη, η Ευρώπη έγινε το θεμέλιο της Ευρώπης των πολιτισμών; Κανείς, σήμερα, δεν αντιμετωπίζει με φόβο ή ντροπή την διαδρομή μιας νύμφης της ανατολής, μιας μελαχρινής προσφυγοπούλας που μεθυσμένη από τον έρωτα ενός αρχαίου θεού θεμελίωσε έναν άλλο κόσμο, τον δικό μας, αυτόν της Ευρώπης…

Έτσι και σήμερα, γνωρίζουμε πως η πρόκληση των καιρών είναι και θα γίνει ευκαιρία κατανόησης, καταλαγής, αλληλοπεριχώρησης, για το «άλλο», το διαφορετικό στη συνείδηση των μαθητών/τριών μας. Εδώ και κάποια χρόνια στα σχολεία μας ξεδιπλώνονται και υλοποιούνται δεκάδες προγράμματα άτυπης εκπαίδευσης με θέμα τα έθιμα, τη μορφή και τον πλούτο άλλων φυλών που μοιράζονται την πατρίδα μας σε μια προσπάθεια να βρούμε τον κοινό μας βηματισμό, την κοινή μας γλώσσα.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ερχομός ανθρώπων που έχουν ανάγκη -προσωρινά έστω- από μια πατρίδα, μιαν ήρεμη ανάπαυλα για να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη «γη της επαγγελίας» (όπως φαντάζει στο νου τους η Ευρώπη), θα προσφέρει δυνατότητες σε έναν στίβο όπου δεν έχει θέση ο ανταγωνισμός αλλά οι πιο ευγενικές αρετές του λαού μας, η φιλοξενία, η αλληλεγγύη, η έμπνευση, η δημιουργική αφομοίωση αξιών και προτύπων άλλων ανθρώπων. Μόνο ως πλούτο και ευκαιρία μπορούμε να κατανοήσουμε αυτήν την συγκυρία στην οποία άλλωστε πολλάκις βρέθηκαν οι κοντινοί και μακρινοί πρόγονοί μας και που έχει διαμορφώσει την ιδιαιτερότητα του ελληνισμού μέσα στους αιώνες.

Ένας τόπος -ο δικός μας- με τον πολιτισμικό πλούτο που τον διακρίνει δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την επαφή με άλλες ιδέες-αντιλήψεις, αντίθετα μάλιστα δοκιμάζεται σε μία πολυδιάστατη πραγματικότητα γεμάτη χρώματα και ευκαιρίες, μια πραγματικότητα που ταιριάζει σε σύγχρονους, ελεύθερους ανθρώπους του 21ου αιώνα που αναγνωρίζει τις προκλήσεις των καιρών και σφυρηλατεί τις μελλοντικές λύσεις τους.

Μ’ αυτά στο νου μας, εμείς στις δομές της δημόσιας εκπαίδευσης ανοίγουμε την αγκαλιά μας στους ανθρώπους που η μοίρα τους έφερε στην γειτονιά μας…

Τα σχολεία μας έχουν πολλά να προσφέρουν στους καλοδεχούμενους συνανθρώπους μας.

Εκπαιδευτικό Υλικό για τον Τραυλισμό: παραμύθια, ιστορίες, ενημερωτικά φυλλάδια, εγχειρίδια, videos

Το ζήτημα του τραυλισμού, ένα θέμα για το οποίο δε συζητάμε πολύ, αφορά ενήλικες και παιδιά που συχνά, βιώνουν μια καθημερινότητα δύσκολη, έντονα χρωματισμένη από συναισθήματα ντροπής, μειονεξίας, μοναξιάς, χαμηλής αυτοεκτίμησης. Η δυσκολία στη ροή της ομιλίας έχει πολυπαραγοντική αιτιολογία και πολυεπίπεδα χαρακτηριστικά, ενώ οι ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες στην καθημερινή επικοινωνία και τη λειτουργικότητα των ανθρώπων που τραυλίζουν είναι ισχυρές.

Δίχως άλλο, η ενημέρωση για τον τραυλισμό στην Ελλάδα είναι ελλιπής και συγκεχυμένη. Στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, στο σχολείο και στη δουλειά, στο κοινωνικό πλαίσιο και στην αυτοεικόνα τους τα πρόσωπα που τραυλίζουν αντιμετωπίζουν πολλών ειδών δυσκολίες. Η κοινωνία είναι απαραίτητο να ευαισθητοποιηθεί για τον τραυλισμό, να γνωρίσει τη διαταραχή και τις συνέπειές της. Ο σεβασμός, η αξιοπρέπεια, η αποδοχή μάς αφορούν όλους.

Διαβάστε τρείς πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες ανθρώπων που αντιμετώπισαν με επιμονή και πίστη στον εαυτό τον τραυλισμό τους και κατεβάστε υλικό για πρόσωπα που τραυλίζουν, το οποίο έχει ετοιμάσει με φροντίδα η Ομάδα Ειδικού Ενδιαφέροντος Διαταραχών Ροής της Ομιλίας (ΟΕΕΔΡΟ) του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών-Λογοθεραπευτών.

♥ Πληροφορίες & Συμβουλές για τον Τραυλισμό ♥

Για τους Γονείς

Για τον Εκπαιδευτικό

Για τον Παιδίατρο

Για τον Ενήλικο που τραυλίζει

Για τον Έφηβο που τραυλίζει

♥ Εγχειρίδια για τον Τραυλισμό ♥

Κουβεντιάζοντας ανοιχτά με εκπαιδευτικούς

Κάποιες φορές τραυλίζω (για παιδιά 7-12 ετών)

 ♥ Παραμύθια για παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας σχετικά με τον τραυλισμό ♥

Το κοκοράκι που κολλούσε αλλά όλους τους ξυπνούσε!

(εδώ χωρίς εικονογράφηση)

Το ρολόι που μιλούσε

(εδώ χωρίς εικονογράφηση)

♥ Ενημερωτικά Videos ♥

Τραυλισμός: από την προσχολική ηλικία στην ενήλικη ζωή

Μέρος 1ο – Μιλάω στην τάξη

Μέρος 2ο – Οι συμμαθητές μου και εγώ

Μέρος 3ο – Αναζητώντας Υποστήριξη

Μέρος 4ο – Σχέση Ζωής

Μέρος 5ο – Δάσκαλέ μου κάτι να σου πω

Μέρος 6ο – Παιδί μου κάτι να σου πω

Μέρος 7ο – Λέξεις και Πλάσματα

H ιστορία του ηθοποιού James Earl Jones

Ο ηθοποιός James Earl Jones, διάσημος στο Broadway και την τηλεόραση, είναι γνωστός για τη φωνή του Darth Vader στον «Πόλεμο των Άστρων», καθώς και για το βιβλίο του «Φωνές και Σιωπές». O Jones έχει πει τις πιο χαρακτηριστικές ατάκες στην ιστορία του Αμερικανικού κινηματογράφου, αλλά αυτός ο άνθρωπος, διάσημος για τη φωνή του, κάποτε βασανιζόταν από έντονο τραυλισμό.

Μεγαλωμένος στο Μισισίπι και αργότερα στο Μίσιγκαν, ο Jones ήταν σχεδόν «μουγκός» για οχτώ χρόνια, στην παιδική του ηλικία. «Όταν ήμουν μικρός, θα επικοινωνούσα με την οικογένειά μου, ή τουλάχιστον με αυτούς που δεν ένιωθαν άβολα με το τραύλισμά μου», διηγείται ο Jones στη συνέντευξή του στην «The Daily Mail». «Επικοινωνούσα με τα ζώα άνετα, αλλά αυτό σήμαινε να μιλάω στα γουρούνια, στις αγελάδες και στις κότες. Δεν τους ενδιαφέρει πώς ακούγεσαι, θέλουν απλά να ακούσουν τη φωνή σου».

Τα άλλα παιδιά βέβαια, δεν ήταν τόσο δεκτικά όσο τα ζώα. «Ο τραυλισμός είναι επώδυνος», λέει ο Jones για το παιδικό του βάσανο. «Στο κατηχητικό, προσπαθούσα να διαβάσω τα μαθήματά μου και τα παιδιά πίσω μου έπεφταν κάτω από τα γέλια… όταν πήγα σχολείο, το τραύλισμά μου ήταν τόσο έντονο πια που σταμάτησα την προσπάθεια να μιλήσω σωστά.»

Στην ίδια συνέντευξη, ο Jones αφηγείται πώς ο σκεπτικισμός ενός καθηγητή του γυμνασίου τον βοήθησε να ξαναβρεί τη φωνή του. «Στο γυμνάσιο είχα ξεκινήσει να γράφω ποίηση και ένας από αυτούς μου είπε: «Jim, είναι πολύ καλό το ποίημα. Θα’ λεγα ότι είναι τόσο καλό, που δεν πιστεύω ότι το έγραψες εσύ. Νομίζω ότι το υπέκλεψες. Αν θες να αποδείξεις ότι εσύ το έγραψες, θα πρέπει να σταθείς μπροστά στην τάξη και να το αναγγείλεις από μνήμης». Έτσι και έκανα. Μιας και ήταν δικά μου λόγια, τα είπα μέχρι το τέλος.»

Ο Jones λέει ότι ο καθηγητής του τον ώθησε στο να διαβάζει και να απαγγέλει ποίηση, κάτι που πυροδότησε το ενδιαφέρον του στην ηθοποιία. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο Μουσικής, Θεάτρου και Χορού του Μίσιγκαν, έμαθε να ελέγχει το τραύλισμά του, αλλά ισχυρίζεται ότι ποτέ δεν φεύγει εντελώς. Σε μια συνέντευξη στο NPR, o Jones λέει για το τραύλισμά του: «Δε λέω ότι «θεραπεύτηκα». Απλά δουλεύω πάνω σε αυτό.»

Ο Jones μετράει έξι δεκαετίες στην καριέρα του και περιλαμβάνει αξέχαστους ρόλους στην σκηνή και την οθόνη. Το 2008 παρέλαβε το βραβείο Screen Actors Guild Life Achievement Award για τη «μακρά και σιωπηλή αφοσίωσή του στην προώθηση της παιδείας, των τεχνών και κλασικών μελετών σε εθνικό και τοπικό επίπεδο», όπως είπε ο Πρόεδρος της Συντεχνίας, Alan Rosenberg. Επιπρόσθετα, έχει κερδίσει τρία βραβεία Emmy, δύο βραβεία Tony και ένα τιμητικό βραβείο Όσκαρ. Για την εμφάνισή του στο » Cat on a Hot Tin Roof» του Tennessee Williams, ο James Earl Jones «μεταμόρφωσε την αδυναμία του στη μεγαλύτερή του δύναμη.»

 

ΚΟΙΤΑΖΟΝΤΑΣ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΤΡΑΥΛΙΣΜΑ

της Yasmine Amin

Για πολύ καιρό, αισθανόμουν ότι το τραύλισμα που έχω «έκλεβε» κάποια χαρακτηριστικά του ανθρώπου που ήθελα να είμαι. Ήμουν το ντροπαλό κορίτσι που δεν μιλούσε πολύ, κάτι που στην εποχή μας είναι συνώνυμο με την έλλειψη γνώσεων, και πάντα με έβλεπαν λιγότερο ικανή από τους άλλους.

Το τραύλισμά μου ήταν παρόν σε κάθε κομμάτι της ζωής μου. Ποτέ δεν με άφησε, έστω για λίγο. Έδινα την παραγγελία μου στα εστιατόρια, βασισμένη στο τι μπορούσα να προφέρω εκείνη τη στιγμή, μερικές φορές συλλάβιζα τις λέξεις, γιατί δεν έβρισκα άλλο τρόπο να μιλήσω (κάτι που μου χάριζε σαστισμένα βλέμματα), και κουράστηκα να ακούω το πασίγνωστο «Ω, απλά άγχος είναι, κι εγώ τραυλίζω μερικές φορές». Αυτό με εκνεύριζε, γιατί ο κόσμος δεν γνωρίζει ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους ευφραδείς ανθρώπους που κολλάνε μερικές φορές και σε αυτούς που τραυλίζουν συνεχώς, ακόμα και όταν μιλάνε με την οικογένειά τους.
Παρόλη τη δυσαρέσκεια που έχω με το τραύλισμά μου, το οποίο ακόμα με ταλαιπωρεί, στην πραγματικότητα έχω αρχίσει να το βλέπω σαν ευλογία.

Ο τραυλισμός μου με έκανε συνετή. Όταν τραυλίζεις, έχεις την τάση να μιλάς μόνο όταν είναι απαραίτητο. Έχει κι αυτό τα καλά του. Κάθε φορά που παρέμενα σιωπηλή, παρατηρούσα τον κόσμο. Σαν αποτέλεσμα, ήμουν πάντα πιο σοφή από άτομα της ηλικίας μου.

Ο τραυλισμός μου με έκανε καλύτερη ακροάτρια. Ελέγχοντας την παρόρμησή μου να μιλήσω, άρχισα ενστικτωδώς να ενδιαφέρομαι για το τι έχει ο άλλος να μου πει. Αυτό αύξησε την περιέργειά μου και διεύρυνε τις γνώσεις μου. Η Suan Cain λέει εύστοχα: «Έχουμε δύο αυτιά και ένα στόμα, καλό να είναι να τα χρησιμοποιούμε ανάλογα».

Ο τραυλισμός μου με έκανε καλύτερη στον γραπτό λόγο. Όταν δυσκολευόμουν να μιλήσω, η εφημερίδα μου ήταν το φιλαράκι μου. Έγραφα, και έγραφα, και έγραφα, μέχρι που δεν είχα τίποτα άλλο να πω. Γράφοντας τις λέξεις μου σε χαρτί, αναπτύχθηκα σαν δημοσιογράφος και σαν άνθρωπος.

Ο τραυλισμός μου με έκανε να κατανοώ. Όταν βλέπω κάποιον να βασανίζεται, συμπάσχω μαζί του, μιας και βασανίζομαι εγώ η ίδια κάθε μέρα. Ξέρω τι σημαίνει να τα δίνεις όλα και στο τέλος να χάνεις, τι σημαίνει να σε κοροϊδεύουν, να μην σε καταλαβαίνουν. Το να βοηθάς τους άλλους μειώνει τη μοναξιά και σε επιβραβεύει.

Ο τραυλισμός μου μεγάλωσε το λεξιλόγιό μου. Είμαι ένα ζωντανό λεξικό, μιας και αναγκάζομαι να αντικαθιστώ ορισμένες λέξεις που δεν μπορώ να προφέρω με άλλες στις συζητήσεις μου.

Το πιο σημαντικό απ’ όλα όμως, ο τραυλισμός μου με έμαθε να δικαιώνομαι μέσω των πράξεών μου και όχι με τα λόγια. Ο κόσμος με έβλεπε σαν ανήμπορη εξαιτίας του τραυλισμού μου, και αυτό λειτούργησε καταλυτικά στο να τους δείξω ότι έχουν άδικο. Δεν μπορούσα να τους πω ότι είμαι ικανότατη, γι’ αυτό και τους το έδειχνα. Μέσα από αυτό πήρα το πιο σημαντικό μάθημα: Άσε τις πράξεις να μιλήσουν για σένα.

Ο τραυλισμός μου, μου έδωσε περισσότερα παρά μου στέρησε. Ελπίζω όλοι οι άνθρωποι που τραυλίζουν να φτάσουν στο σημείο όπου θα μπορούν με αυτοπεποίθηση να πουν το ίδιο.

ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΡΟΣΟΝ ΜΟΥ; ΤΡΑΥΛΙΖΩ!

του Thomas Gambino

Με λένε Thomas Gambino. Έχω ύψος 2,04 m, ζυγίζω 110 κιλά και έχω αρχή φαλάκρας. Διανύω το πρώτο έτος του διδακτορικού μου στο Πανεπιστήμιο Rutgers, σπουδάζοντας σχολική ψυχολογία. Το πιο σημαντικό απ’ όλα, είμαι άτομο που τραυλίζει.

Μεγαλώνοντας ένιωθα αμηχανία, ντροπή και αηδία με τον τρόπο που μιλούσα. Θυμάμαι να πηγαίνω σε εστιατόρια και να τρέχω προς τις τουαλέτες, γιατί φοβόμουν να παραγγείλω. Φοβόμουν να πω το ίδιο μου το όνομα.

Θυμάμαι τον τρόπο που οι συμμαθητές μου επαναλάμβαναν το τραύλισμά μου και με αποκαλούσαν «καθυστερημένο». Θυμάμαι να κάθομαι αθόρυβος, ουρλιάζοντας μέσα μου να συμμετέχω στην τάξη, χωρίς να πω κουβέντα. Θυμάμαι να φωνάζω στο Θεό που με έκανε αυτό που είμαι. Μεγαλώνοντας ήθελα να κρατήσω κρυφό το τραύλισμά μου. Νόμιζα ότι έκανα τους φίλους μου και την οικογένειά μου να νιώθουν άσχημα όποτε μιλούσα. Ένιωθα ότι τους απογοήτευα. Ήμουν ένα κεφάλι ψηλότερος από όλους, κάτι που έκανε αδύνατο το να κρυφτώ. Ήμουν το πιο ψηλό παιδί στο σχολείο, και φοβόμουν να μιλήσω.

Στο γυμνάσιο, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν, αποτέλεσμα τριών ετών λογοθεραπείας που έκανα στο δημοτικό. Όταν αποφοίτησα, έλαβα το βραβείο της «καλύτερης επίδειξης χαρακτήρα». Αυτό το βραβείο δίνεται σε αυτόν που πράττει σωστά, άσχετα από το αν είναι εμφανές στους άλλους.

Τα δύο πρώτα δώρα που μου χάρισε ο τραυλισμός μου, είναι το θάρρος και η έλλειψη φόβου. Όταν πήγα στο λύκειο, ξεκίνησα να αριστεύω στα αθλήματα, έκανα νέους φίλους και έπαιρνα καλούς βαθμούς στα μαθήματα.

Το τρίτο δώρο ήταν ότι πλέον μπορούσα να διακρίνω τους πραγματικούς μου φίλους. Εάν ο κόσμος με κορόιδευε ή δεν άκουγαν αυτό που ήθελα να τους πω, τότε δεν άξιζαν τον χρόνο μου. Στο μπάσκετ, συμμετείχα και στους αρχάριους και στους προχωρημένους. Στους αρχάριους κερδίσαμε το πρωτάθλημα και είχα την αναγνώριση, λαμβάνοντας μερικά βραβεία.

Το τέταρτο δώρο ήταν η επιμονή. Υπήρξαν στιγμές κατά την περίοδο του μπάσκετ όπου ήθελα να τα παρατήσω, αλλά οι συναθλητές μου και η οικογένειά μου με ενθάρρυναν να συνεχίσω. Μετά το λύκειο, μπήκα στην ομάδα μπάσκετ του κολλεγίου, όπου είχα τη δυνατότητα να δουλέψω με πολλά διαφορετικά παιδιά.

Το πέμπτο δώρο που μου χάρισε ο τραυλισμός μου είναι η ενσυναίσθηση. Ήξερα πώς είναι να σε κοροϊδεύουν και να γίνεσαι θύμα χλευασμού για κάτι που δεν μπορείς να ελέγξεις.

Παίζοντας μπάσκετ για δύο χρόνια, αποφάσισα να απομακρυνθώ και να δουλέψω σε ένα οικοτροφείο με έναν σχολικό ψυχολόγο. Ήταν μια εμπειρία που μου άλλαξε τη ζωή. Δούλεψα με μαθητές διαφόρων ειδών. Συνειδητοποίησα ότι πολλοί από αυτούς, αν και νεότεροι από μένα, είχαν περισσότερα βάσανα απ’ ό,τι εγώ. Αυτοί οι μαθητές με ενέπνευσαν και με έκαναν να δω τις προοπτικές στη ζωή μου. Βρήκα το πάθος μου στο να δουλεύω με παιδιά. Πολλά παιδιά δεν έχουν την ίδια υποστήριξη που είχα εγώ μεγαλώνοντας. Γι’ αυτό και ήθελα να είμαι εκεί για αυτά, να τα βλέπω να πετυχαίνουν τους μεγαλύτερους στόχους τους.

Το έκτο δώρο του τραυλισμού μου είναι που βρήκα το πάθος μου δουλεύοντας με παιδιά.

Σήμερα, είμαι ένα περήφανο άτομο που τραυλίζει με απεριόριστες δυνατότητες και προοπτικές μπροστά μου. Ο θετικός τρόπος σκέψης οφείλεται στον τραυλισμό μου.

Το έβδομο δώρο είναι η δυνατότητα να απολαμβάνω τις μικρές στιγμές στη ζωή μου. Επιπλέον, η γελοιοποίηση και χλευασμός που έλαβα, με έκαναν ατρόμητο. Τα έχω ξανακούσει…

Κλείνοντας, θέλω να πω σε αυτούς που βασανίζονται με το τραύλισμά τους και σε αυτούς που δεν έχουν βρει ακόμα την αιτία που τραυλίζουν, ότι θα καλυτερέψει. Είμαστε εδώ για κάποιο λόγο, το ίδιο ισχύει και τον τραυλισμό μας. Το κουράγιο που έχετε καθημερινά, εμπνέει τους πάντες γύρω σας. Ο κόσμος σας κοιτάζει με θαυμασμό και είστε ανίκητοι.
Ό,τι έχουμε να πούμε αξίζει να επαναλαμβάνεται, αξίζει να επαναλαμβάνεται…

Πηγές: stutteringhelp.org, logopedists.gr

27/6/16, Ανδρόγεω, 18.00: Εσπερίδα για τη ψυχοκοινωνική στήριξη της σχολικής κοινότητας από τον ΣΣΝ Ηρακλείου

Τη Δευτέρα 27 Ιουνίου 2016 στις 18.00, θα πραγματοποιηθεί Εσπερίδα με θέμα «Η Ψυχοκοινωνική Στήριξη της Σχολικής Κοινότητας από τον Συμβουλευτικό Σταθμό Νέων Ηρακλείου». Η Εκδήλωση θα γίνει στην αίθουσα Ανδρόγεω του Δήμου Ηρακλείου και απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές.

Στόχος της Εσπερίδας είναι η ενημέρωση για το έργο της παρεχόμενης ψυχοκοινωνικής υποστήριξης του Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων στα σχολεία της Δ/νσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν.Ηρακλείου, τόσο σε επίπεδο πρόληψης, όσο και σε επίπεδο έγκαιρης παρέμβασης και αντιμετώπισης.

Η Εσπερίδα επίσης αποσκοπεί στην ενθάρρυνση ενός γόνιμου διαλόγου και τη διατύπωση προτάσεων προς αξιοποίηση για την ενίσχυση της προαγωγής της ψυχικής υγείας στο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Ανάγκη επιτακτική και πρώτιστο μέλημα σε δύσβατες εποχές, όπου η εμφάνιση και επιδείνωση των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων αποτελεί κοινό τόπο για την ελληνική πραγματικότητα και καθημερινό βίωμα για τη σχολική κοινότητα.

O Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων, ο εκπαιδευτικός θεσμός που έχει ως έργο την ψυχοκοινωνική κάλυψη των αναγκών των σχολικών μονάδων του Νομού Ηρακλείου, παρέχει  συμβουλευτική στήριξη σε γονείς και μαθητές, πραγματοποιεί παρεμβάσεις σε σχολεία για ψυχοπαιδαγωγικά θέματα, συντονίζει βιωματικά εργαστήρια για μαθητές και επιμορφωτικά σεμινάρια για εκπαιδευτικούς, παρουσιάζει ομιλίες, διοργανώνει σχολές γονέων και συνεργάζεται με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς.

Π ρ ό γ ρ α μ μ α     Ε σ π ε ρ ί δ α ς

18.00 – 18.15: Χαιρετισμοί

18.15 – 18.30: Η αναγκαιότητα ψυχοκοινωνικής στήριξης των σχολείων     

Νικόλαος Γιγουρτάκης

Διευθυντής Β/θμιας Εκπ/σης Ν.Ηρακλείου

18.30 – 18.45: ΣΣΝ Ν.Ηρακλείου: Η αποτίμηση μιας τετράχρονης πορείας (2012-2016)

Μαρία Παναγιωτάκη

Ψυχολόγος, Κοινωνιολόγος Υπεύθυνη του Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων Ν.Ηρακλείου

18.45 – 19.00: ΣΣΝ και Πανεπιστήμο: Μια γόνιμη συνάντηση σε άνυδρους καιρούς

Όλγα Θεμελή

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εγκληματολογικής  Ψυχολογίας Τμήματος Ψυχολογίας  Πανεπιστημίου Κρήτης

19.00 – 19.15: Τα οφέλη της συνεργασίας της σχολικής κοινότητας με τον ΣΣΝ

Ζαφειρούλα Λεμονή 

Διευθύντρια του Γενικού Λυκείου Γαζίου

19.15 – 19.30: Η εμπειρία της συνεργασίας με τον ΣΣΝ: Βιωματικές παρεμβάσεις στο σχολικό πλαίσιο

Χρυσάνθη Παχάκη 

Ψυχολόγος, Συνεργάτης του ΣΣΝ, Εθελόντρια 

19.30 – 20.00: Κάνοντας την πρακτική μου άσκηση ως τελειόφοιτη Ψυχολογίας στον ΣΣΝ: 

α)  Διοργανώνοντας Σχολές Γονέων

Μαρίνα Παδουβά-Μαρκουλάκη

Τελειόφοιτη Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης 

β)  Εφαρμόζοντας Συμβουλευτική

Κωνσταντίνα Φραγκιαδάκη

Τελειόφοιτη Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης

20.00 – 20.30: Η Συνεργασία με τις Κοινωνικές Λειτουργούς των Προγραμμάτων Κοινωφελούς Χαρακτήρα:

α) Σκέψεις και εντυπώσεις από την παρουσία μου στο χώρο της εκπαίδευσης

Χριστίνα Αρβανιτίδου

Κοινωνική Λειτουργός, 13ο Γυμνάσιο Ηρακλείου 

β) Ο ρόλος μου στο σχολικό πλαίσιο 

Καλλιόπη Παπαδογιωργάκη

Κοινωνική Λειτουργός, 7ο Γυμνάσιο Ηρακλείου 

20.30 – 21.00: Συζήτηση

 

Δύο νέοι κύκλοι Σχολών Γονέων από τον Συμβουλευτικό Σταθμό Νέων Ηρακλείου

 

Ο Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Ν. Ηρακλείου, μετά την επιτυχημένη λειτουργία των Σχολών Γονέων τις τελευταίες τρεις χρονιές, ξεκινά και πάλι την υλοποίηση δύο νέων κύκλων σχολών γονέων για τους γονείς των μαθητών των Γυμνασίων και των Λυκείων. Οι Σχολές Γονέων θα λειτουργήσουν τους μήνες Φεβρουάριο και Μάρτιο 2016.

Βασικός στόχος της λειτουργίας των Σχολών Γονέων είναι η ενδυνάμωση των γονέων στο δύσκολο ρόλο τους με την επεξεργασία θεμάτων που θα δώσουν επιστημονικές απαντήσεις στους προβληματισμούς τους και διέξοδο στις ανησυχίες τους.

Η κατανόηση των σχέσεων μέσα στο οικογενειακό πλαίσιο και της επίδρασής τους στον ψυχισμό των εφήβων θα διευκολύνει τις σχέσεις μεταξύ σχολείου – οικογένειας και θα ενισχύσει τις θετικές συμπεριφορές.

Οι Σχολές Γονέων που έχουν το γενικό τίτλο «Έφηβος – Οικογένεια – Σχολείο» θα πραγματοποιηθούν στο χώρο του Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων, Ρολέν 4, 2^ος όροφος (τηλ. 2810246877, e-mail: symvstathmos@gmail.com) τις ημέρες και τις ώρες που αναφέρονται παρακάτω. Οι γονείς των μαθητών που επιθυμούν να δηλώσουν συμμετοχή, μπορούν να επικοινωνούν με τον Συμβουλευτικό Σταθμό Νέων τηλεφωνικά, ή, μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας.

ΣΧΟΛΗ ΓΟΝΕΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 

«Έφηβος – Οικογένεια – Σχολείο»

Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2016, 16.00-18.00

«Η επικοινωνία στην οικογένεια»

Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2016, 16.00-18.00

«Κίνδυνοι & εξαρτήσεις στην εφηβική ηλικία»

Τρίτη 1 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Εφηβεία και Διαδίκτυο»

Τρίτη 8 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Αντιμετωπίζοντας το άγχος στο σχολείο»

Τρίτη 15 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Αδελφικές σχέσεις και αντιζηλία»

Τρίτη 22 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Η οριοθέτηση στις σχέσεις μας»

ΣΧΟΛΗ ΓΟΝΕΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΛΥΚΕΙΟΥ 

«Έφηβος – Οικογένεια – Σχολείο»

Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016, 16.00-18.00

«Επικοινωνία: Πώς ακούω τον έφηβο (Μέρος 1^ο)»

Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2016, 16.00-18.00

«Επικοινωνία: Πώς ακούω τον έφηβο (Μέρος 2^ο)»

Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2016, 16.00-18.00

«Κατανοώντας το θυμό»

Πέμπτη 3 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Όρια στην οικογένεια (Μέρος 1^ο)»

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Όρια στην οικογένεια (Μέρος 2^ο)»

Πέμπτη 17 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Αυτοεκτίμηση: Πώς την ενισχύουμε»

Πέμπτη 24 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Πώς επηρεάζουν οι προσδοκίες μας τα παιδιά»

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016, 16.00-18.00

«Οι αξίες μας και η διαχείριση των συγκρούσεων»

 

Πρώτη η Ελλάδα σε παιδική παχυσαρκία – εκπαιδευτικό υλικό για αξιοποίηση

Για άλλη μια χρονιά η Ελλάδα βρέθηκε στην πρώτη θέση παγκοσμίως στην παιδική παχυσαρκία. Ενώ τα ποσοστά στις ΗΠΑ αρχίζουν για πρώτη φορά να υποχωρούν, η τελευταία έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) δείχνει ότι το 44% των αγοριών και το 38% των κοριτσιών σχολικής ηλικίας στην Ελλάδα είναι παχύσαρκα ή υπέρβαρα.

«Πρέπει να ξεφύγουμε από την αντίληψη ότι η παιδική παχυσαρκία συνδέεται αποκλειστικά με την αυξημένη πρόσληψη τροφής και τη χαμηλή φυσική άσκηση» λέει η Λήδα Χατζή, ιατρός Γενικής και Οικογενειακής Ιατρικής και καθηγήτρια Επιδημιολογίας – Διατροφής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. «Αυτοί οι δύο παράγοντες δεν επαρκούν για να εξηγήσουμε την επιδημία παιδικής παχυσαρκίας που εμφανίζεται στη χώρα μας».

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες επιστημονικές έρευνες εντοπίζουν την πηγή του προβλήματος στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, στην προσχολική, τη βρεφική, ακόμα και την εμβρυική ηλικία. H κ. Χατζή, η οποία μελετά αυτή την ασθένεια εδώ και μια δεκαετία, ξεκίνησε πριν από οκτώ χρόνια μια πρωτοπόρα, για τα ελληνικά δεδομένα, έρευνα. Μαζί με τους συνεργάτες της στην Κλινική Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης, από το 2007, διενεργούν την πρώτη μελέτη γενιάς στην Ελλάδα. Σε αυτήν την έρευνα που ονομάζεται «Μελέτη ΡΕΑ», οι επιστήμονες παρακολουθούν την υγεία και τους παράγοντες κινδύνου 1.500 «ζευγών» μητέρας-παιδιού από τον νομό Ηρακλείου, με στόχο να διερευνήσουν τις αιτίες της επιδημίας της παιδικής παχυσαρκίας.

Αυτό το καινούργιο για την Ελλάδα μοντέλο επιδημιολογικών μελετών έχει ενταχθεί εδώ και χρόνια στο εθνικό σύστημα υγείας σκανδιναβικών χωρών, όπως της Δανίας και της Νορβηγίας. Σε κάθε μια από αυτές τις χώρες παρακολουθούνται πάνω από 150.000 ζεύγη μητέρας-παιδιού και τέτοιες μελέτες αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο για την ανάδειξη του τρόπου με τον οποίο εξελίσσεται η υγεία μιας ολόκληρης γενιάς και για τον σχεδιασμό παρεμβάσεων για τη βελτίωσή της. Όπως και σε αυτές τις μελέτες, έτσι και στη μελέτη ΡΕΑ, οι ερευνητές παρακολουθούν τα παιδιά από τη στιγμή της σύλληψής τους μέχρι και την ενηλικίωση.

«Σήμερα τα παιδιά είναι οκτώ ετών και ένα στα τρία είναι ήδη υπέρβαρο ή παχύσαρκο» λέει η κ. Χατζή.

Από την εγκυμοσύνη

Η εγκυμοσύνη είναι μια περίοδος της ζωής του παιδιού που μέχρι πρόσφατα δεν είχε συνδεθεί έντονα με την εμφάνιση παχυσαρκίας. Οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Κρήτης όμως εντόπισαν και μέτρησαν μια σειρά παραγόντων που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της παιδικής παχυσαρκίας. Για παράδειγμα, εάν η μητέρα είναι ήδη παχύσαρκη ή υπέρβαρη πριν ξεκινήσει την εγκυμοσύνη, τότε διπλασιάζεται ο κίνδυνος να είναι και το παιδί παχύσαρκο. «Δεν είναι μόνο ότι κληρονομούνται κάποια γενετικά χαρακτηριστικά από τη μητέρα στο παιδί, αλλά η παχυσαρκία της μητέρας στην αρχή της κύησης δημιουργεί από μόνη της ένα δυσμενές περιβάλλον για το έμβρυο» αναφέρει η κ. Χατζή.

Επίσης, ανεξάρτητα από την προϋπάρχουσα παχυσαρκία της μητέρας, για κάθε επιπλέον 200 γραμμάρια ανά εβδομάδα που παίρνει η έγκυος στο πρώτο τρίμηνο της κύησης (πέρα από τη μικρή φυσιολογική αύξηση βάρους), ο κίνδυνος ένα παιδί να γίνει υπέρβαρο ή παχύσαρκο στην ηλικία των δύο ετών αυξάνεται κατά 25%. «Όχι μόνο δεν ισχύει πως μια έγκυος τρώει για δύο, αλλά αντιθέτως κάτι τέτοιο φαίνεται να είναι επιβαρυντικό για το παιδί» σημειώνει η κ. Χατζή.

Ένας παράγοντας που μέχρι πρόσφατα δεν έτυχε της απαραίτητης προσοχής είναι η πρώιμη έκθεση των παιδιών, ακόμα και από τη μήτρα, σε περιβαλλοντικούς ρύπους. Στη μελέτη ΡΕΑ οι ερευνητές διερεύνησαν την επίπτωση που έχει στην υγεία του παιδιού η έκθεση σε ρύπους που δρουν ως ενδοκρινείς διαταρακτές, δηλαδή που διαταράσσουν την ορμονική ισορροπία. Τέτοιο παράδειγμα αποτελούν τα οργανοχλωριωμένα φυτοφάρμακα, όπως το DDT, η χρήση των οποίων έχει απαγορευτεί από το 1970. «Οι ρύποι αυτοί δεν διασπώνται εύκολα και συσσωρεύονται στην τροφική αλυσίδα, με αποτέλεσμα να τους ανιχνεύουμε ακόμα και σήμερα στο αίμα των εγκύων και στον ομφάλιο λώρο των παιδιών τους» υπογραμμίζει η κ. Χατζή. Αυτό που παρατήρησαν οι ερευνητές είναι ότι για κάθε 10 επιπλέον μονάδες της ουσίας DDE (ο μεταβολιτής του DDT) που ανιχνεύεται στις μητέρες, αυξάνεται κατά 3,5 περίπου φορές ο κίνδυνος για κοιλιακή παχυσαρκία στην ηλικία των τεσσάρων ετών. 

Συνηθισμένοι… κίνδυνοι

Όμως και άλλοι, πιο συνηθισμένοι παράγοντες κινδύνου, επηρεάζουν εξίσου την εξέλιξη της υγείας των παιδιών. Το ενεργητικό κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η έκθεση του βρέφους στο παθητικό κάπνισμα και ο θηλασμός για λιγότερο από τρεις μήνες αυξάνουν κατά 2,5 φορές τον κίνδυνο να είναι ένα παιδί παχύσαρκο στην ηλικία των τεσσάρων ετών. «Στην Ελλάδα είναι τρομακτικό ότι το 30% των γυναικών καπνίζει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενώ σε άλλες χώρες της Ευρώπης το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 5%-10%» επισημαίνει η κ. Χατζή.

Τέλος, σε παιδιά προσχολικής ηλικίας οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η καθυστερημένη ένταξή τους σε παιδικό σταθμό ―μετά την ηλικία των τριών ετών― και η παρακολούθηση τηλεόρασης για περισσότερες από δύο ώρες την ημέρα διπλασιάζουν τον κίνδυνο ένα παιδί να γίνει παχύσαρκο. «Ως γονείς αποτελούμε πρότυπο για τα παιδιά. Γι’ αυτό πρέπει να κλείνουμε την τηλεόραση και να παίζουμε με τα παιδιά μας ή να πηγαίνουμε μαζί τους ένα περίπατο» λέει η κ. Χατζή, τονίζοντας τη σημασία του να εισάγεται στο παιδί η έννοια της μη οργανωμένης φυσικής άσκησης. «Ο χρόνος που περνούν ο πατέρας ή η μητέρα με το παιδί φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στο να μη γίνει παχύσαρκο και να αναπτύξει καλή διατροφική συμπεριφορά».

Μήνυμα αισιοδοξίας από το ΕΚΠΑ

Ανάμεσα στην πληθώρα μελετών που δείχνουν τα ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας να αυξάνονται ή να παραμένουν σταθερά τα τελευταία έτη, τα αποτελέσματα μιας νέας έρευνας από την Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ φέρνουν έναν πρώτο δείγμα αισιοδοξίας.

Αρχικός στόχος της εν λόγω έρευνας δεν ήταν να μελετήσει την παιδική παχυσαρκία αλλά να παρακολουθήσει τον ρυθμό αύξησης βάρους και ύψους 1.300 παιδιών κατά τη διάρκεια τριών σχολικών ετών, ξεκινώντας από το 2009. «Με έκπληξη παρατηρήσαμε ότι υπήρξε μια γρήγορη μείωση του βάρους των παιδιών, κάτι που ουσιαστικά δεν έχει αναφερθεί ποτέ ξανά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια» λέει ο παιδοενδοκρινολόγος Αν. Παπαδημητρίου, επικεφαλής της συγκεκριμένης έρευνας και καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Όπως αναφέρουν οι ερευνητές στην πρόσφατη δημοσίευσή τους στο επιστημονικό περιοδικό Acta Paediatrica, μέσα σε 2,5 χρόνια το ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων αγοριών μειώθηκε από το 43% στο 37,3% και των κοριτσιών από το 33,4% στο 26,9%. Τα αποτελέσματα αφορούν σε παιδιά που πηγαίνουν σε σχολεία της δυτικής Αττικής και είναι από 6 έως 16 ετών.

«Η κρίση μπορεί να αποτελεί εξήγηση γι’ αυτή τη βελτίωση του βάρους, όμως χρειάζονται περισσότερες μελέτες που ίσως να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τα αποτελέσματά μας» λέει ο κ. Παπαδημητρίου. Αναζητώντας τα αίτια αυτής της πρωτοφανούς μείωσης του βάρους των παιδιών, οι ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών σχεδιάζουν ήδη επόμενες έρευνες στις οποίες θα παρακολουθήσουν τη συχνότητα εμφάνισης κάποιων εκ των παραγόντων που εξετάζει και η μελέτη ΡΕΑ.

Όπως και η οικονομική κρίση, έτσι και η παχυσαρκία είναι ένα πολυπαραγοντικό νόσημα, γι’ αυτό και «δεν μπορούμε να πούμε ακόμα με σιγουριά εάν η κρίση αυξάνει ή μειώνει την παιδική παχυσαρκία» σημειώνει η κ. Λήδα Χατζή καθηγήτρια Επιδημιολογίας-Διατροφής. Σήμερα όμως στην Ελλάδα, ένα στα δύο παιδιά 7 έως 12 ετών εξακολουθούν να είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Η κ. Χατζή προειδοποιεί ότι «εάν δεν δράσουμε άμεσα απέναντι σε αυτή την επιδημία θα έρθουμε σύντομα αντιμέτωποι με γενιές άρρωστων ανθρώπων, ηλικίας 20, 25 και 30 ετών».

Υ λ ι κ ό   γ ι α  α ξ ι ο π ο ί η σ η:

Ε δ ώ θα βρείτε το έντυπο «Πρόληψη της εφηβικής παχυσαρκίας σε μαθητές γυμνασίου και λυκείου» του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Ε δ ώ θα βρείτε το “Έντυπο Αγωγής Υγείας για Παιδιά Προσχολικής Ηλικίας” που θα σας προσφέρει πληροφορίες σε σχέση με την παιδική παχυσαρκία, τη διατροφή και τη φυσική άσκηση των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Επίσης, θα σας ενημερώσει για τα στάδια ανάπτυξης των παιδιών από την βρεφική έως τη νηπιακή ηλικία, δίνοντας έμφαση στις ανάγκες των παιδιών σε κάθε στάδιο. 

Πρόγραμμα πρόληψης και πρώιμης διάγνωσης παχυσαρκίας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας στο νομό Ηρακλείου Κρήτης:

Ε δ ώ μπορείτε να κατεβάσετε το έντυπο με πληροφορίες για το πρόγραμμα. 

Ε δ ώ ξεφυλλίστε τα αποτελέσματα του προγράμματος.

Ε δ ώ ενημερωθείτε για το πρόγραμμα εκπαιδευτικής παρέμβασης.

Πηγή: Εφημερίδα «Η Καθημερινή», αρθρογράφος Ασπασία Δασκαλοπούλου